Podnoszenie samooceny dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym
INNOWACJA PEDAGOGICZNA
Program psychoedukacyjny
BARBARA WARDYŃSKA
Temat: Podnoszenie samooceny dziecka z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym
Nazwa szkoły: SPECJALNY OSRODEK SZKOLNO-WYCHOWAWCZY
Autor: Barbara Wardyńska
Temat: „Podnoszenie samooceny dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym”
Przedmiot: Zajęcia z pedagogiem
Rodzaj innowacji: Programowa psychoedukacyjna - psychoedukacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Data wprowadzenia: 01.03.2018 roku
Data zakończenia: 10.05.2018 roku
Zakres innowacji:
Adresatami innowacji są uczniowie z niepełnosprawnością umysłową w stopniu lekkim i umiarkowanym.
Czas realizacji innowacji obejmuje 10 spotkań.
Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach zajęć z pedagogiem raz w tygodniu 30-45 min.
Niniejsza innowacja ma na celu podniesienie samooceny ucznia i wzmocnienie jego poczucia wartości.
Motywacja wprowadzenia innowacji:
Innowacja „Podnoszenie samooceny dziecka z niepełnosprawnością intelektualną
w stopniu lekkim i umiarkowanym” jest moją odpowiedzią na zachowanie dziecka wynikające z osobistych doświadczeń oraz jego postawę wobec siebie i świata.
Opis innowacji:
I Wstęp
Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym narażony jest na liczne urazy psychiczne. Zachowanie oraz jego postawa wobec siebie i świata kształtują się w środowisku w którym ono wzrasta i żyje. Niepowodzenia szkolne czy rówieśnicze, lekceważące traktowanie przez dorosłych naruszające niekiedy jego poczucie godności, częste poczucie braku bezpieczeństwa wskutek niepełnego rozumienia poleceń, poczucie zagubienia w nowych i nieznanych sytuacjach, przy silnej potrzebie akceptacji kształtują społeczne zachowanie.
II Założenia ogólne
- Innowacja skierowana jest do uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym mających obniżoną samoocenę i poczucie własnej wartości.
- Główne założenia pracy na innowacyjnych zajęciach:
- podnoszenie samooceny dziecka,
- kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
- odkrywanie swoich mocnych stron, ich eksponowanie i rozwijanie.
III Cele innowacji
- Cel główny:
- umocnienie poczucia własnej wartości
- stworzenie okazji do samopoznania i samooceny ucznia,
- wspomaganie rozwoju psychomotorycznego
- Cele szczegółowe:
- poprawa akceptacji samego siebie
- kształcenie umiejętności autoprezentacji
- dostrzeganie własnej wyjątkowości i niepowtarzalności
- kształtowanie umiejętności wypowiadania się na temat własnych uczuć
- akceptowanie innych
- przestrzeganie zasad wzajemnej współpracy
- podnoszenie świadomości trudności w rozwiązywaniu konfliktów
- kształtowanie wyrozumiałości i tolerancji dla osób różniących się od niego.
IV Metody i formy pracy
METODY PRACY AKTYWIZUJĄCE
- gry i zabawy dydaktyczne
- dyskusja dydaktyczna
- burza mózgów
- drama
- symulacje
FORMY PRACY
- indywidualna
- grupowa
- zbiorowa
Nauczyciel Barbara Wardyńska co tydzień realizuje następujące zadania:
Pierwszy etap innowacji, to tworzenie grupy.
Prowadzenie ćwiczeń służących wzajemnemu poznaniu, dające szanse wszystkim jej członkom, w zaprezentowaniu swoich upodobań czy predyspozycji. Nauczą się wyrażać siebie, wywierać wzajemny wpływ, rozwiązywać problemy.
Następnym tematem jest samopoznanie. Umiejętność wglądu we własną osobowość.
Ćwiczenia zbieżne z potrzebami i zainteresowaniami młodzieży.
Kolejnym etapem będzie wzmocnienie poczucia własnej wartości dziecka, poprzez wartościowanie różnych aspektów obrazu siebie wyrażania samooceny ( wyglądu zewnętrznego, zdolności, umiejętności, cech charakteru).
Okazane zainteresowanie, pochwała, powierzenie odpowiedzialnego zadania, stawianie realistycznych wymagań – to środki budowania zaufania uczniów do samych siebie.
Ćwiczenia uczą jak konstruować i realizować program pracy nad własnym rozwojem. Służą rozwijaniu poczucia sprawstwa, poszerzeniu świadomości wpływu na otoczenie, swoje życie i własny rozwój oraz kształtowania zaradności życiowej.
Ćwiczenia koncentrują się na nauce relaksu, sposobie wyrażania i przeżywania uczuć.
Budowanie zaufania, które ma miejsce podczas wszystkich spotkań, daje nam rozeznanie o samopoczuciu uczestników pod koniec realizacji innowacji.
Uczeń:
- kształtuje poczucie własnej wartości,
- umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
- odkrywania swoich mocnych stron
V Przewidywane osiągnięcia
Uczeń:
- Dostrzega własną wyjątkowość i niepowtarzalność.
- Potrafi rozpoznać i nazywać uczucia przeżywane przez innych.
- Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę.
- Rozumie co to jest osamotnienie.
- Potrafi kształtować myślenie twórcze.
- Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę.
Nauczyciel:
- Wzrośnie moja umiejętność komunikacji interpersonalnej.
- Poszerzę swoją wiedzę metodyczną i merytoryczną.
- Umiejętności wpłyną na podniesienie poziomu zajęć.
VI Tematyka zajęć
Podstawy teoretyczne zajęć zostały zaczerpnięte z podręczników, mówiących nam o psychospołecznym rozwoju dzieci.
SPOTKANIE I: Poznajmy się
SPOTKANIE II: Rozpoznajemy i nazywamy uczucia
SPOTKANIE III: Określenie swojego wyglądu zewnętrznego
SPOTKANIE IV: Jesteśmy niepowtarzalni
SPOTKANIE V: Moje sukcesy
SPOTKANIE VI: Przeżywamy sytuacje trudne
SPOTKANIE VII: Jestem atrakcyjny
SPOTKANIE VIII: Moje lęki i niepokoje
SPOTKANIE IX: W walce ze stresem
SPOTKANIE X: Moje samopoczucie w grupie
VII Ewaluacja
W celu uzyskania informacji zwrotnej nauczyciel przeprowadzi:
- Test samooceny – „Listę przymiotników Niebrzydowskiego”
Szczegółowa analiza wyników testu samooceny pozwoli ocenić stopień realizacji zamierzonych celów. Działania te pomogą wyciągnąć wnioski, zaplanować pracę i ewentualnie zmodyfikować metody pracy.
Wszystkie wyniki i uwagi zostaną opracowane w sprawozdaniu oraz udostępnione dyrektorowi szkoły.
VIII Spodziewane efekty
W pracy pedagogicznej należy uwzględnić systematyczną pracę w zaburzonych obszarach przez stosowanie zajęć z psychoedukacji. Podstawowym warunkiem zabiegów rewalidacyjnych powinna być postawa akceptująca ucznia, takim jakie jest. Serdeczny stosunek i przychylne nastawienie do ucznia stworzy klimat zaufania i swobody oraz rozładuje napięcie emocjonalne. Ważnym zadaniem jest stworzenie sytuacji bliskich i dostępnych jego naturze, umożliwiających osiągnięcie sukcesu. Duże znaczenie ma terapeutyczne wzmocnienie poprawnych zachowań, zauważanie nawet niewielkich osiągnięć, wyróżnienie nieśmiałych, powierzenie stałych obowiązków.
Wpływ na uczniów:
- spodziewanym efektem innowacji jest ukształtowanie pozytywnego obrazu własnej osoby,
- wzmocnienie wiary w siebie i swoje możliwości.
Wpływ na pracę szkoły:
- dobry wizerunek szkoły
- wartość procesu dydaktyczno-wychowawczego uległa podwyższeniu
- podniesienie jakości pracy szkoły
- wzmocnienie psychoedukacyjne uczniów
- lepsza współpraca: uczeń – nauczycel, uczeń – uczeń
IX Podsumowanie
Niniejsza innowacja ma na celu zaprezentowanie korzyści płynących z systematycznej pracy nad zaburzonymi obszarami wyrażającymi się brakiem poczucia własnej wartości, zaniżeniu samooceny, nieumiejętnością wyrażania uczuć i odreagowania emocjonalnego przez stosowanie programów psychoedukacyjnych.
Bibliografia:
Chomczyńska-Miliszkiewicz M., Pankowska D. (1998); polubić szkołę, Ćwiczenia grupowe do pracy wychowawczej, Wsip, W-wa
Hamer H. 91994); Klucz do efektywności nauczania. Poradnik dla nauczycieli, VEDA, W-wa
Jachimska M. (1994); Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, UNUS, Wałbrzych
Kołodziejczyk A., Czemierowska E. 91993); Spójrz inaczej. Program zajęć wychowawczo-profilaktycznych dla klas I-III, EDUKATIO, Kraków
Pileccy W.J. (1996); Stymulacja psychoruchowego roawoju dzieci o obniżonej sprawności umysłowej. WSP, Kraków
Kołodziejczyk A., Czemierowska E., Kołodziejczyk T. (2000); Spójrz inaczej, Wyd. ATE s.c. Starachowice
Kołodziejczyk A., Czemierowska E., Kołodziejczyk T. (2001); Spójrz inaczej, Wyd. ATE s.c. Starachowice
Chomczyńska – Maliszkiewicz M., Pankowska D. (1995); Polubić szkołę, WSiP, W-wa
Obuchowska I. (red), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, WSiP, W-wa (1995)